Werkende ouderen: een opkomend fenomeen

Ouderen werken steeds langer door. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn 300.000 mensen ouder dan 65 jaar nog aan het werk.

Dat zijn er 100.000 meer dan vijf jaar geleden. En het zijn er 4 maal zoveel als de 75.000 van 2003.

Dat er steeds meer mensen vanaf 65 jaar doorwerken is niet zo vreemd. De AOW-leeftijd is al jaren geleidelijk aan het stijgen, en ligt nu op 66 jaar en 4 maanden. Volgens het Pensioenakkoord blijft dat nog zo in 2020 en 2021. Maar daarna gaat de AOW-leeftijd verder omhoog. En dat is niet de enige verklaring voor het fenomeen van de langer doorwerkende oudere. De groep werkenden van 67 of ouder groeit al jaren.

Vaste baan stopt met de AOW
Van de 67- tot 70-jarigen heeft inmiddels meer dan 10 procent een baan. Meestal is dat geen vaste baan meer, maar werken ze door als zelfstandige of via een uitzendbureau. Mensen van 65 en 66 jaar blijven meestal in vaste dienst als werknemer tot het leeftijdsontslag op hun AOW-leeftijd. Die bepaling is niet onomstreden, maar vaak (nog) wel opgenomen in arbeidscontracten.

Naast klussen aan huis is ook chauffeurswerk populair bij ouderen, meldt Trouw. Niet het jachtige koerierswerk met fiets en bestelbus dat veel te zien is in de grote steden. Meestal gaat het om bestellingen zonder enorme tijdsdruk, en werken de ouderen in hun eigen regio. Ouderen worden ook meestal niet gevraagd voor haastwerk. Maar vaker voor werk waarbij betrouwbaarheid (erg) belangrijk is.

Andere inkomstenbronnen
Sinds 2017, toen de verhoging van de AOW-leeftijd merkbaar werd, leven duidelijk minder mensen van 64 en 65 jaar van hun pensioen en AOW. Dat aandeel was in 2017 al de helft van het percentage dat in 2015 pensioen ‘trok’. Tegelijk neemt het aantal mensen dat leeft van inkomen uit arbeid gestaag toe sinds 2017. Maar dat geldt ook voor de groep 64- en vooral 65-jarigen dat leeft van overig of geen inkomen. De onderzoekers zeggen niet wat dat is, maar te denken valt aan eigen vermogen. Sinds 2018 leven steeds meer mensen vanaf 66 jaar hiervan.

Met pensioen vanuit een uitkering
Onderzoek van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) in juni 2021 toonde aan dat oudere werkenden langer in een werkloosheids- en arbeidsongeschiktheidsuitkering blijven. Vooral lager opgeleide 64-jarigen (met vaak uitvoerende functies) leven sinds 2011 vaker van Ziektewet, WIA, bijstand of WW. Hun aandeel steeg van 22,5 naar 27,5 procent, met een piek naar 29,5 procent in 2016. Bij hoogopgeleiden is dat ongeveer de helft (12,5%), en bij middelbaar opgeleiden 17 procent.

Voor lager opgeleiden met vaak uitvoerende functies wordt het fysiek zware werk dat ze vaak doen lastiger om vol te houden als ze ouder worden, laat ook dit onderzoek zien. De daling gaat wel langzaam: van 78,9% in 2012 geeft 76,5 procent in 2019 aan dat ze moeite hebben met voldoen aan de fysieke eisen van het werk. De kans dat 65-plussers in de WW komen is iets toegenomen sinds de AOW-leeftijd is verhoogd. Maar de kans op een WIA-uitkering is gelijk gebleven. Mensen die in de WW komen als ze 64 jaar zijn, hebben sinds 2015 duidelijk meer kans om werk te vinden dan 65- en 66-jarigen.

Bron: www.ornet.nl