'Ziekenhuizen verbeteren veiligheid wel'

op .

De Nederlandse ziekenhuizen werken volop aan het verbeteren van de patiëntveiligheid en zullen dat ook in de komende jaren blijven doen. Dat stelt het VMS Veiligheidsprogramma in reactie op een artikel in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.

De Nederlandse ziekenhuizen werken volop aan het verbeteren van de patiëntveiligheid en zullen dat ook in de komende jaren blijven doen. Dat stelt het VMS Veiligheidsprogramma in reactie op een artikel in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.




In het NTvG van vorige week schreven onderzoekers van IQ-Healthcare dat het VMS veiligheidsprogramma niet leidt tot een halvering van de vermijdbare sterfte in de ziekenhuizen. Volgens de auteurs verbetert de patiëntveiligheid ‘frustrerend traag’, onder meer vanwege de weinige bewezen effectieve interventies om de veiligheid te verbeteren. Ook is het volgens de onderzoekers vanwege de complexiteit ingewikkeld om de effectiviteit van maatregelen te evalueren.


Complexiteit

Dat laatste ontkent manager Brigit Heemskerk van het VMS Veiligheidsprogramma niet. Heemskerk: “We hebben vijf jaar de tijd gekregen om het programma te implementeren en de resultaten zichtbaar te maken. Daar zitten we nu midden in. Een uitgebreide evaluatie presenteren we in het voorjaar van 2013, als de resultaten van de tien thema’s bekend worden gemaakt.” In november 2013 volgt dan een onderzoek van het ministerie van VWS, waaruit moet blijken of er inderdaad minder vermijdbare schade is in de ziekenhuizen. Heemskerk: “Dat onderzoek betreft overigens álle initiatieven die genomen zijn, niet alleen het VMS Veiligheidsprogramma.”


Traag

Dat het tijd kost om de patiëntveiligheid te verbeteren geeft het Veiligheidsprogramma ook toe. "Natuurlijk kost het tijd," zo staat het in het persbericht. "Het gaat immers om aanpassing van gedrag en aanpassen van de dagelijkse zorgverlening."


Nieuwe inzichten

In de reactie stelt VMS Veiligheidsprogramma dat alle doelstellingen en interventies wel degelijk 'evidence based' zijn, maar dat het om een 'dynamisch programma' gaat. Heemskerk: "We hebben er altijd rekening mee gehouden dat onderweg nieuwe inzichten konden ontstaan. Dat is echter geen reden om niet met de patiëntveiligheid aan de slag te gaan."


Meer dan cultuur

De onderzoekers van IQ-Healthcare schreven in het NTvG ook dat de relatie tussen een verhoogd veiligheidsbewustzijn en veiliger zorg ‘twijfelachtig’ is. Heemskerk wijst er in haar reactie op dat het bij het VMS Veiligheidsprograma en de daartoe behorende veiligheidsmanagementsystemen om meer dan ‘cultuur’ gaat. “Het gaat er ook om dat ziekenhuizen systematisch inventariseren waar de risico’s zitten om continue verbeteringen door te voeren in de organisatie.”


Veiligheidsmanagementsysteem

Het VMS Veiligheidsprogramma loopt eind dit jaar af. Inmiddels stelt 96 procent van de ziekenhuizen dan een geaccrediteerd veiligheidsmanagementsysteem te hebben. 46 ziekenhuizen hebben dat nu al.


Onderwijs

De betrokken organisaties hebben afgesproken dat patiëntveiligheid op het programma blijft staan. Momenteel ontwikkelen medewerkers van het programma daarom een leidraad voor het onderwijs. Voor zowel mbo, hbo als universiteit leggen ze daarin vast hoe patiëntveiligheid beter in het onderwijs geïntegreerd kan worden. De leidraad moet eind dit jaar af zijn.


Bron: Skipr